Zdrowie psychiczne to fundament pełnego i harmonijnego rozwoju każdego człowieka, a szczególnie istotne jest w okresie dzieciństwa i dorastania. Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, obchodzony co roku 10 października. Przypomina on o znaczeniu troski o zdrowie psychiczne wszystkich ludzi, w tym dzieci i młodzieży. W dobie rosnącej liczby wyzwań społecznych i technologicznych młodzi ludzie są narażeni na różnorodne stresory, które mogą wpływać na ich samopoczucie, a w konsekwencji na ich zdrowie psychiczne. Poradnie psychologiczne pełnią kluczową rolę w diagnozowaniu i wspieraniu młodych osób oraz ich rodzin w trudnych momentach.
Dlaczego zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży jest tak ważne?
Okres dzieciństwa i dorastania to czas intensywnych zmian zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych. W tym czasie młodzi ludzie kształtują swoją tożsamość, uczą się radzenia z własnymi emocjami, nawiązują pierwsze relacje społeczne oraz zdobywają wiedzę o świecie. Zaburzenia zdrowia psychicznego, takie jak depresja, lęki, czy zaburzenia zachowania, mogą pojawiać się na każdym etapie życia, jednak szczególnie niepokojące są w okresie rozwoju dziecka, ponieważ mogą mieć długotrwałe konsekwencje dla jego przyszłego życia osobistego i zawodowego. Badania pokazują, że coraz więcej dzieci
i młodzieży zmaga się z problemami psychicznymi. Długotrwały stres, presja związana z wynikami w nauce, relacje
z rówieśnikami, cyberprzemoc czy problemy rodzinne to tylko niektóre z czynników, które mogą negatywnie wpłynąć
na psychikę młodego człowieka. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznawanie sygnałów ostrzegawczych i zapewnienie odpowiedniej pomocy.
Sygnały, że dziecko może potrzebować wsparcia psychologicznego
Niektóre dzieci potrafią otwarcie mówić o swoich problemach, jednak wiele z nich nie wie, jak wyrazić swoje emocje lub obawia się reakcji otoczenia. Ważne jest, aby rodzice, opiekunowie oraz nauczyciele zwracali uwagę na subtelne sygnały, które mogą świadczyć o tym, że dziecko przeżywa trudności emocjonalne. Oto niektóre z nich:
-
- zmiana zachowania – nagłe wycofanie się z życia społecznego, unikanie kontaktów
z rówieśnikami, agresywne zachowania lub częste wybuchy złości. - spadek wyników w nauce – trudności w koncentracji, brak motywacji do nauki, nieobecności w szkole.
- zmiany w apetycie lub śnie – bezsenność, nadmierna senność, brak apetytu lub jedzenie kompulsywne.
- nadmierna troska o wygląd – zaburzenia obrazu ciała, nadmierne dążenie do perfekcji, pojawienie się zaburzeń odżywiania.
- objawy somatyczne – częste bóle brzucha, głowy lub innego rodzaju dolegliwości fizyczne, które nie mają wyraźnej przyczyny medycznej.
- zaniedbywanie zainteresowań – brak chęci do udziału w ulubionych zajęciach, hobby, brak entuzjazmu do życia.
- zmiana zachowania – nagłe wycofanie się z życia społecznego, unikanie kontaktów
Jak wspierać zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży?
-
- Mów o swoich emocjach, tłumienie ich jest bardzo niezdrowe. Uczucia, o których się nie mówi powodują napięcie, poczucie ciężaru i zmęczenie. Uwolnij je i powiedz o nich zaufanej osobie.
- Zdrowe jedzenie to podstawa dobrego samopoczucia, ale nie odmawiaj sobie przyjemności w rozsądnych ilościach.
- Pomyśl o sobie dobrze. Nie ma rozwoju bez porażek, pamiętaj. To czy coś się udało, czy nie, nie świadczy o tym kim jesteś.
- Zgłaszaj dorosłym przemoc i inne trudne zachowania, nie ukrywaj tego, co Cię krzywdzi.
- Postaraj się spędzać czas w różnorodny sposób. Nie pozwól by wciągnął Cię ekran. Daj oddech swojemu układowi nerwowemu!
- Sięganie po pomoc psychologiczną to normalna sprawa. Proś o pomoc kiedy tego potrzebujesz.
- Wysypiaj się, dbaj o odpowiednią ilość snu, zwłaszcza, gdy czeka Cię intensywny dzień lub stres.
- Nie ukrywaj swojego stresu, powiedz o nim – wyrażanie stresu obniża jego intensywność.
- Dbaj o czas na relaks każdego dnia! Pomyśl, co sprawia Ci przyjemność i daje spokój
i pamiętaj, by tego nie zaniedbywać. - Ruch poprawia nastrój! Po wysiłku umysłowym potańcz, pójdź na spacer czy na rower. Nawet 15 minut da efekt.
- Dbaj o relacje z innymi. Wyjaśniaj nieporozumienia. Próbuj rozwiązywać konflikty. Praca nad relacją nie jest łatwa, ale daje dużą satysfakcję.
- Pozwól sobie na kreatywność. Rysuj, pisz, rób kolaże, tańcz lub projektuj gry.
Rób to, co pozwala myśleć nieszablonowo.
Jak poradnia psychologiczno- pedagogiczna może pomóc?
Oferujemy wsparcie w diagnozowaniu i leczeniu problemów zdrowia psychicznego u dzieci i młodzieży. Specjaliści pracują
z młodymi pacjentami oraz ich rodzinami, pomagając w zrozumieniu trudności, opracowaniu strategii radzenia sobie oraz budowaniu zdrowych relacji. Nasze usługi obejmują terapie indywidualne oraz konsultacje dla rodziców. Pamiętajmy,
że zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży nie jest jedynie kwestią indywidualną, ale ma ogromne znaczenie dla całego społeczeństwa. Wspierając młode osoby w trudnych momentach, pomagamy im rozwijać się w sposób harmonijny i pełen możliwości. Jeśli zauważasz u swojego dziecka niepokojące zmiany w zachowaniu lub emocjach, nie zwlekaj – skontaktuj się z psychologiem/ psychoterapeutą i uzyskaj profesjonalne wsparcie.
Źródło:
-
- epedagogika.pl
- raporty Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)
Przykładowe scenariusze zajęć: